Eduar Mane

Eduar Mane (23. januar 1832. – 30. april 1883.), bio je francuski slikar čiji je rad inspirisao impresioniste, ali on sam je odbio da se svrsta u same okvire impresionizma. Njegov veliki uticaj na francusku umetnost i generalno na razvoj moderne umetnosti, formiran je zahvaljujući njegovom portretisanju svakodnevice, upotrebom jednostavnih i jasnih boja i žive slikarske tehnike.

    Rođen je u Parizu, 23. januara 1832. Bio je sin visokog zvaničnika francuske Vlade. Kako bi izbegao studije prava po očevoj želji, pobegao je na more. Potom je studirao u Parizu kao učenik francuskog akademskog slikara Tomasa Kutura, i zatim posetio Nemačku, Italiju, Holandiju, Španiju i proučavao slike starih majstora. Holandski slikar Frans Hals, španski Dijego Velaskez i Francisko de Goja imali su presudnog uticaja na njegov stil. 

    Mane je počeo da slika svakodnevne subjekte, žanrovski, kao što su bili portreti starih prosjaka, uličnih mangupa, ljudi u kafeima, ili scene španskih koridskih borbi. Usvojio je direktnu, smelu slikarsku tehniku u svom realističnom tretmanu materije subjekta. Godine 1863. njegova čuvena slika “Doručak na travi” (danas se nalazi u muzeju D’Orso u Parizu), prikazana je u “Salonu odbačenih”, novom izložbenom prostoru koji je otvorio Napoleon III, kao odgovor na protest umetnika koji su odbijeni u zvaničnom Salonu.

Ovo Maneovo platno koje portretiše piknik u šumi privuklo je momentalno ogromnu pažnju, ali je bukvalno bilo diskreditovano od strane kritike. Mane biva proglašen od strane mladih umetnika vođom, i postaje centralna figura u sporu između akademskog slikarstva sa jedne, i buntovničke umetničke grupe iz tog vremena, sa druge strane. Mane ipak postaje priznat od strane zvaničnog Salona 1864. godine, koji mu priznaje dve slike.
 
    Francuski pisac Emil Zola je 1866. godine dao vrlo pozitivne kritike Maneove umetnosti u francuskom listu “Figaro” i ubrzo je postao Maneov bliski prijatelj. Ubrzo mu se pridružila i grupa mladih francuskih impresionista – Edgar Dega, Klod Mone, Ogist Renoar, Alfred Sisli, Kamij Pisaro i Pol Sezan, koji su bili inspirisani Maneovom umetnošću i koji je za uzvrat uticao na njih u upotrebi svetlijih boja i naglašavanju efekata svetlosti. Mane je služio kao oficir u francuskoj vojsci od 1870 do 1871. tokom francusko – pruskog rata. Umetničko priznanje je dobio tek u kasnim godinama, kada su njegovi portreti postali izuzetno traženi. Jedna od njegovih poslednjih slika izložena je u Salonu 1882. i njegov stari prijatelj, koji je u to vreme bio ministar Primenjenih umetnosti, dodelio mu je Orden legije časti. Mane je umro u Parizu 30. aprila 1883. godine. Ostavio je pored mnogobrojnih akvarela i pastela, 420 ulja na platnu.