Ljiljani

Ime ljiljan potiče od latinske reči Lilium ili od starogrčke reči leirion. U svetu je poznato oko 90 vrsti ljiljana. Sve su one rasprostranjene na severnoj polulopti naše planete. Zona rasprostranjenja je između 10 i 55 stepena severne geografske širine. Na južnoj polulopti ljiljani se ne nalaze. Uglavnom su raspoređeni na tri kontinenta.

    U Aziji prirodno raste 51 vrsta, u Evropi 12 a u Severnoj Americi 21 vrsta. Iz istorijata ljiljana imamo dosta podataka. Postoje podaci da su ljiljani bili poznati u vrtovima Egipćana i Asiraca već 2800 godine pre nove ere. I Grci i Rimljani su dobro poznavli i rado gajili ljiljane.

    Delovi biljaka, koren, list, cvet ili seme pripremani su na naj različitije načine za lekovite masti , tečnosti ili obloge. Ta praksa zadržala se u nekim krajevima i do današnjih dana.

    Najpoznatija vrsta u to vreme bila je lilium candidum. Međutim Glusius je već 1557 godine opisao deset vrsti. Uskoro zatim 1629 godine preneta je iz Severne Amerike lilium canadence a 1720 prenose iz Kine i Japana lilium cordifolium, lilium japonicum, lillium tigrium i dr.

    Prvu sistematiku ljiljana dao je austrijski botaničar Stephan Enlither još 1836 godine. Najveći doprinos za razvoj i rasprostranjenje ljiljana dao je Wilson svojim istraživanjima 1899 do 1919 godine. On je u tom periodu pronašao u Aziji mnoge nove vrste i preneo ih u Evropu.

    Prenošenje vrste lilium regale 1905 godine smatra se kao početak proizvodnje i razmnožavanja ljiljana. Wilsonov doprinos je još u tome što je 1925 godine dao botanički opis i sistematizaciju za azijske vrste ljiljana koja je i sada važeća.

    Radovi na ukrštanjima i dobijanju novih sorti počeli su tek 1890 godine u Engleskoj kojom prilikom su stvoreni prvi hibridi tzv. “Backhouse hybridi” . Odmah zatim uvođenjem novih hibrida gajenje i proizvodnja ljiljana naglo se povećavala iz godine u godinu.

    U svetu se proizvodnja ljiljana naglo razvija u čemu prednjači Severna Amerika sa oko 400 hektara i Japan sa 370 hektara, zatim slede Holandija sa 120 hektara, nadalje Nemačka i Engleska. U poslednje vreme povećava se proizvodnja ljiljana u Rusiji.